information
The Globalising Wall
Το Παγκοσμιοποιούμενο Τείχος
Μια βίντεο εγκατάσταση της Δανάης Στράτου βασισμένη σε κείμενο του Γιάνη Βαρουφάκη, (2012)
Η έννοια του τοίχου, του τείχους, του φράκτη διατηρεί μακρά σχέση τόσο με την έννοια της ελευθερίας όσο και με τον φόβο της υποταγής στην βούληση «άλλων». Μετά το 1945, τοίχοι, τείχη και φράκτες απέκτησαν πρωτόγνωρη έφεση στο να διαχωρίζουν. Επεκτάθηκαν σαν πυρκαγιά από το Βερολίνο στη Παλαιστίνη, από τα υψίπεδα του Κασμίρ στα χωριά της Κύπρου, από την χερσόνησο της Κορέας στους δρόμους του Μπέλφαστ. Όταν έληξε ο Ψυχρός Πόλεμος η κατεδάφισή τους θεωρήθηκε δεδομένη. Αντί για αυτό, ψηλώνουν, γίνονται πιο αδιαπέραστα, μακραίνουν. Μεταναστεύουν από την μία ήπειρο στην άλλη. Παγκοσμιοποιούνται! Από την Δυτική Όχθη στο Κόσοβο, από τα πλούσια προάστια του Καΐρου σε εκείνα του Λος Άντζελες, από τα ματωμένα αλώνια της Αιθιοπίας στο σύνορο ΗΠΑ-Μεξικού, από το Μαρόκο στον Έβρο, είναι σαν ένα συνεχές τείχος να ελίσσεται στην επιφάνεια της Γης και στο νου των ανθρώπων. Το φάντασμα του Παγκοσμιοποιούμενου Τείχους μας στοιχειώνει .
Το βίντεο-έργο της Δανάης Στράτου επιχειρεί να αποτυπώσει τις εντάσεις του Παγκοσμιοποιούμενου Τείχους σε ένα δομημένο βίντεο. Χρησιμοποιώντας φωτογραφίες που τράβηξε κατά τη διάρκεια των ταξιδιών μας σε επτά από τις αρχικές “τοποθεσίες” του τείχους1, συνθέτει μια ροή κυλιόμενων εικόνων που αποκαλύπτουν την αδιάλλακτη πορεία του τείχους, πώς εκτείνεται με θράσος για να διαιρέσει νέες εκτάσεις, τη μονοτονία του, την αισθητική του, την αντίληψη του αποτρόπαιου σκοπού του. Το βίντεο προβάλλεται σε έναν μεγάλο ελεύθερο γκρίζο τοίχο, πάνω στον οποίο το Παγκοσμιοποιούμενο Τείχος εμφανίζεται όπως θα φαινόταν στον επιβάτη ενός φανταστικού τρένου που κινείται παράλληλα με το διηπειρωτικό του μήκος. Ο σταθερός ρυθμός προβολής του βίντεο … ο ήχος που παραπέμπει στο φανταστικό τρένο, αλλά περιλαμβάνει και πραγματικούς ήχους, καταγεγραμμένους επί τόπου στα σημεία που απεικονίζονται … η σταθερή λωρίδα που επαναλαμβάνεται, διατρέχοντας τον γκρίζο τοίχο ακριβώς κάτω από την προβολή (αγκαλιάζοντας και περικυκλώνοντας το αυτοτελές τείχος, αποτυπώνοντας πάνω του τα ονόματα των τόπων που εμφανίζονται στο βίντεο): αυτά είναι τα στοιχεία που συνδυάζει η Στράτου σε ένα έργο που προσπαθεί να αμβλύνει, ίσως να αναιρέσει – σε κάθε περίπτωση να αντιπαλέψει – τις φρικτές διαιρέσεις που απεικονίζει.
Γιάνης Βαρουφάκης
- Η Πράσινη Γραμμή που χωρίζει την Κύπρο, ο ποταμός Ιμπάρ που διχοτομεί με συρματόπλεγμα τη Μιτρόβιτσα στο Κόσοβο, τα ‘Τείχη της Ειρήνης’ στο Μπέλφαστ, τα ναρκοπέδια στην γκρίζα ζώνη μεταξύ Ερυθραίας και Αιθιοπίας, η οχυρωμένη Γραμμή Ελέγχου στις οροσειρές του Κασμίρ, το Τείχος της Ντροπής που χωρίζει την Παλαιστίνη και, τελευταίο στη σειρά άλλα όχι σε σημασία, ο παράδοξος Συνοριακός Φράχτης ΗΠΑ-Μεξικού, που μπορεί να θεωρηθεί η μεγαλύτερη ειρωνεία της παγκοσμιοποίησης.
biography
Η Δανάη Στράτου γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Καλές Τέχνες με ειδίκευση στη Γλυπτική και τις εγκαταστάσεις στο Central St. Martins College of Art and Design του Λονδίνου (1983-1988). Από το 2007 έως το 2013 δίδαξε στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών (ΜΕΤ) στην Αθήνα.
Tο έργο της αποτελείται από εγκαταστάσεις μεγάλης κλίμακας και οπτικοακουστικά περιβάλλοντα. Χρησιμοποιεί αφαιρετική γεωμετρική «γλώσσα» και ασχολείται με σύγχρονα ζητήματα όπως η μετανάστευση, η ζωή στις σύγχρονες πόλεις, η αύξηση του πληθυσμού και η σχέση με το περιβάλλον, καθώς και οι πολιτικές και κοινωνικές εντάσεις σε όλο τον κόσμο.
Αντιπροσωπευτικά έργα της είναι το Desert Breath (1997), μία από τις μεγαλύτερες εγκαταστάσεις Land Art παγκοσμίως, που βρίσκεται στην έρημο της Σαχάρας· το The River of Life (2004), μια βίντεο εγκατάσταση που καταγράφει τη ροή και τον ρυθμό των επτά μεγαλύτερων ποταμών του κόσμου· το Cut - 7 Dividing Lines (2007), μια φωτογραφική εγκατάσταση που διερευνά τις συνδέσεις ανάμεσα σε πολιτικά ή θρησκευτικά διαιρούμενα μέρη του κόσμου, και η in situ εγκατάσταση Πάνω στη Γη Κάτω από τα Σύννεφα στην Ελευσίνα, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αισχύλεια 2017 & Ελευσίνα 2021 - Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης.
Η δουλειά της εκτίθεται συστηματικά διεθνώς συμπεριλαμβανομένων των: 48η Mπιενάλε της Βενετίας, Ιταλία (1999), 1η Mπιενάλε της Βαλένθια, Ισπανία (2001), 1η Μπιενάλε της Θεσσαλονίκης, Ελλάδα (2007), La Verriere (Fondation D’ Enterprise Hermes), (ατομική έκθεση), Βέλγιο (2010), Διεθνές Φεστιβάλ της Αδελαΐδας – Restless, Αυστραλία (2012), Ετήσια Διεθνή Έκθεση Ιcastica στο Αρέτσο, Ιταλία (2015).
Το 2010 ίδρυσε τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Vital Space, μια καλλιτεχνική - διεπιστημονική πλατφόρμα που δραστηριοποιείται διεθνώς με σύγχρονα θέματα της τέχνης και της πολιτικής με σκοπό να προσεγγίσει τα ζωτικά ζητήματα της εποχής μας και να τα προβάλλει στο ευρύτερο κοινό μέσα από την καλλιτεχνική οπτική.
Είναι Πρόεδρος του mέta, του Κέντρου Μετακαπιταλιστικού Πολιτισμού, το οποίο μέσα από την τέχνη και την έρευνα, εργάζεται στην κατεύθυνση της ρήξης με ένα δυστοπικό παρόν ώστε να φανταστούμε τον κόσμο εκ νέου.